تا چه اندازه با مفهوم درجه حفاظت تجهیزات رک آشنا هستید؟
درجه حفاظت تجهیزات که گاهی اوقات به‌نام رتبه‌بندی آی‌پی از آن نام برده می‌شود در استاندارد EN 60529 تعریف شده است. از این درجه حفاظت برای مشخص کردن میزان مقاومت محفظه‌های برقی رک در برابر نفوذ اشیا خارجی جامد همچون ابزارها، گردوغبار و رطوبت استفاده می‌شود. رتبه‌بندی در ارتباط با خود رک‌ها نیز استفاده می‌شود.
مقادیری که همراه با درجه حفاظت تجهیزات رک ارائه می‌شوند چه معنایی دارند؟
برای آن‌که میزان محفاظت تجهیزات در برابر صدمات به شکل درستی مشخص شود از یک سری ارقام و اعداد استفاده می‌شود که هر یک معنای خاص خود را دارند. به همین دلیل است که به درجه حفاظت رک، رتبه‌بندی آی‌پی نیز می‌گویند. در این سیستم آماری، عدد اول از سمت چپ سطح مقاومت در برابر گردوغبار و عوامل خارج و عدد دوم سطح مقاومت در برابر رطوبت را تعیین می‌کند. به‌طور مثال، ممکن است در مشخصات یک رک اطلاعات آی‌پی را به صورت زیر مشاهده کنید.
تا چه اندازه با مفهوم درجه حفاظت تجهیزات رک آشنا هستید؟
- IP56 Specification Telecom Rack/ Cabinet
- Water-proof (IP5X) & Dust-Proof (IPX6)
مقدار سمت چپ، بیان‌گر میزان مقاومت در برابر گردوغبار
مقدار 0: بیان‌گر این است که هیچ‌گونه حفاظتی در برابر بخش‌های دارای برق یا متحرک داخل محفظه اعمال نشده و رک فاقد مقاومت لازم در برابر ورود اشیا خارجی است.
مقدار 1: بخش‌های متصل به برق و محرک داخل رک در برابر ورود اشیا خارجی با قطر بزرگ‌تر از 50 میلی‌متر به خوبی محافظت می‌شوند. به عبارت دقیق‌تر اشیایی با قطر بیش از 50 میلی‌متر نمی‌توانند به دستگاه وارد شوند.
مقدار 2: بخش‌های متصل به برق و محرک درون رک در برابر ورود اشیا خارجی با قطر بزرگ‌تر از 12 میلی‌متر همچون انگشتان دست محافظت شده‌اند. به عبارت دقیق‌تر اشیا با قطر بیش از 12 میلی‌متر نمی‌توانند به دستگاه وارد شوند.
مقدار 3: بخش‌های متصل به برق و متحرک رک در برابر ورود ابزارها، سیم‌ها و در مجموع اشیایی با قطر بیش از 2.5 میلی‌متر محافظت شده‌اند و اشیایی که قطر بیش از 2.5 میلی‌متر دارند نمی‌توانند به دستگاه وارد شوند.
مقدار 4: قسمت‌های متصل به برق و متحرک رک در برابر ورود اجسامی که قطری بیش از یک میلی‌متر دارند محافظت می‌شوند.
مقدار 5: حفاظت یکپارچه‌ای در برابر تماس با بخش‌های متصل به برق یا متحرک دستگاه تعبیه شده، با این حال رک هنوز در برابر ورود گردوغبار ایمن نیست، اما میزان ورود گردوغبار به درون محفظه رک به اندازه‌ای نیست که در درازمدت باعث خرابی دستگاه‌ها شود.
مقدار 6: این مقدار نشان می‌دهد که بخش‌های متصل به برق و متحرک رک در برابر تماس‌های خارجی و نفوذ گردوغبار کاملا محافظت شده هستند و هیچ‌گونه نگرانی از این بابت وجود ندارد.
مقدار دوم از سمت چپ، محافظت در برابر آب
مقدار 0: نشان می‌دهد که رک در برابر ورود آب ایمن نیست.
مقدار 1: نشان می‌دهد رک در براب قطرات پخش شده در هوا که ممکن است از بالا روی رک بیایند محافظت شده است.
مقدار 2: دستگاه در برابر قطرات آب که از بالا آماده و زاویه‌ای 15 درجه نسبت به بدنه رک دارند محافظت شده است.
مقدار 3: نشان می‌دهد رک در برابر قطرات آب که از بالا یا با زاویه 60 درجه به بدنه رک برخورد می‌کنند محافظت شده است.
مقدار 4: نشان می‌دهد رک در برابر قطراتی که از جهت مختلف پاشیده می‌شود محافظت شده است.
مقدار 5: نشان می‌دهد رک در برابر آب پرفشاری که از جهات مختلف ممکن است به رک برخورد کنند محافظت شده است، البته دقت کنید که این مقدار به شرایط مشخصی اشاره دارد.
مقدار 6: نشان می‌دهد که رک حتا زمانی که در شرایط خاص همچون سقف پشت‌بام‌ها قرار گرفته از دستگاه‌ها در برابر نفوذ آب محفاظت می‌کند.
مقدار 7: نشان می‌دهد که رک برای قرار گرفتن در محفظه‌های خنک‌کننده مایع و فروبردن رک در این محافظه‌ها مناسب است، البته به شرطی که فشار آب مشخص باشد.
مقدار 8: نشان می‌دهد رک برای قرار گرفتن در آب به شکل غوطه‌ور و در زمان نامحدود ایمن است و اگر قرار است رک به شکل نامعینی در زیر آب قرار بگیرد مشکلی به وجود نمی‌آید.
شاخص IPX
برخی زمان‌ها برای نشان دادن سطح حفاظت رک از واژه IPX استفاده می‌شود. در این حالت حرف X جایگزین یکی از مقادیر بالا شده و نشان می‌دهد که اطلاعات دقیقی در ارتباط با کد آی‌پی رک وجود ندارد. به‌طور مثال اگر مقدار IPX5 نشان داده شود، بیان‌گر این موضوع است که رک هیچ‌گونه محافظتی در برابر ورود گردوغبار ارائه نمی‌کند، اما در مقابل قطرات آبی که از جهات مختلف به آن برخورد می‌کنند، ایمن است. برعکس این حالت اگر حالت IP5X قید شده باشد، نشان می‌دهد که رک در برابر ورود گردوغبار ایمن است، اما در برابر ورود آب هیچ تضمینی ارائه نمی‌کند.