انواع کابل های فیبرنوری
فیبر نوری یا Fiber Optic رشته باریکی از جنس شیشه و یا پلاستیک ساخته می شوند، و ضخامت آن به نازکی یک تار موی انسان می باشد. این رشته های نازک در قلافی قرار گرفته اند که کابل فیبر نوری نام می گیرند. فیبر نوری دارای پهنای باند بالایی است که میتواند داده های تصویری، صوتی و دیگر داده ها را با سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه انتقال دهد. امروزه مخابرات نیز از این صنعت بهر برده و در مقایسه با کابل های مسی و یا ماهواره، توسط فیبر نوری داده ها را با سرعت بسیار بالاتری به مقصد می رساند.
کابلهای فیبر نوری به دو دسته تک حالته (Single mode) و چندحالته (Multi mode) و بر اساس استاندارد تقسیم بندی میشوند.
دسته اول کابلهایی هستند که نور را بصورت مستقیم و بدون شکست عبور میدهند. منبع نوری این دسته از کابلها لیزر میباشد و شدت نور بالایی دارند. همچنین قطر هسته این کابلها بسیار کم و بین 8 الی 10 میکرون است.
دسته دوم کابلهای فیبر نوری چند حالته (Multi mode) هستند که قطر هسته آنها در مقایسه با کابلهای فیبر نوری تک حالته بسیار بزرگتر و برابر با 50 یا 62.5 الي ١٠٠ میکرون هستند. منبع نوری این کابلها LED ها هستند و نور را در پرتوهای متعدد با طول موجهای مختلفی منتشر میکنند که این پرتوها بسته به نوع کابل، شکل انتشارهای مختلفی را در طول کابل دارند.
در ادامه ی انواع کابل های فیبرنوری کابلهایSingle mode به دو دسته OS1 و OS2 تقسیم میشوند. که تفاوت آنها در طول موج و نحوه انتشار نور در هسته میباشد.
کابلهایMulti mode به پنج دسته OM1، OM2، OM3، OM4،OM5 تقسیم میشوند. در کابلهای نوع OM1,OM2 نور با برخورد به دیواره clad شکسته میشود و طول کابل را طی میکند که به تکنولوژی ساخت هسته این کابلها step-index گفته میشود
اما، در کابلهای نوع OM3,OM4,OM5 هسته کابل با تکنولوژی Graded-index تولید میشود که باعث میگردد نور پس از چندین بار شکست، هنگامی که به پوشش clad کابل برخورد کرد، با ضریب شکست و انحراف بسیار کمی در طی طول کابل منتشر شود. به این تکنولوژی که کابلهای OM3,OM4,OM5 با آن ساخته میشوند، تکنولوژی فیبرهای متحد المرکز نیز گفته میشود.
پوششها و خصوصیات کابلهای فیبر نوری
کابلهای فيبر نوری از لحاظ نحوه قرار گرفتن تارها، به سه دسته عمده تقسيم بندی میشوند:
- کابل های Indoor(Tight Buffer)
- کابلهای Outdoor(Loose tube)
- کابلهای Indoor -Outdoor
- کابل های Indoor(Tight Buffer)
در ادامه انواع کابل های فیبرنوری این دسته کابلهایی هستند که جهت کاربردهای داخل ساختمان (Indoor) مورد استفاده قرار میگیرند. پوشش درون این کابلها ،Tight Buffer است که رشته نخهایی هستند که به دور کابل پیچیده شدهاند که قطر این روکش 900 میکرومتر است و به طور مستقیم روی فیبر قرار میگیرند و از ضربههای کوچک به فیبر جلوگیری میکند. این پوشش موجب منعطف تر شدن کابل میشود و استفاده از آن را برای کاربردهای متنوع آسانتر میکند.
کابل های Tight Buffer نیر اقسام مختلفی دارند.
- Breakout در این کابل ها، برای هر فیبرنوری با مکانیزم بافرینگ سخت، یک پوشش جداگانه وجود دارد.
- Mini-Breakoutدر این کابل ها، یک پوشش واحد کل فیبرنوری را حفاظت میکند.
- Zip Cord که برای ساختن پچ کورد از آن استفاده میشود.
کابل های Outdoor (Loose tube) این نوع کابل ها بیشتر در بیرون از ساختمان ها و فضاهای باز مصرف می شوند. در روش Loose-Tube تارهای فيبر نوری در يک تيوب پلاستيکی به نحوی قرار میگيرند که آزادانه امکان حرکت داشته باشند. فضای آزاد درون تيوب برای جلوگيری از نفوذ رطوبت با يک نوع ژل تیروکسن پر میشود. در کابلهای Loose-Tube به دليل آنکه تارهای فيبر در داخل تيوب شناور هستند، نيروهای مکانيکی بيرونی تأثير کمی روی تارهای فيبر درون تيوب میگذارند. به همين دليل اين کابلها معمولاً در برابر فشارهای بيرونی مقاومتر هستند و میتوانند در مکانهایی که کابلها تحت فشار هستند بهکار برده شوند. همچنین جهت کاربردهای بیرون ساختمان (Outdoor) استفاده میگردد.
کابل Loosetube نیز دارای دو می باشند
1- Central Tube که این کابلها برای ستون فقرات((Backbone بصورت خارجی بکار برده می شوند. نصب این نوع از کابل ها در داکت، تونل، تیوپ و شیارها آسان و سهل است. دارای یک لوله تو خالی است که فیبرهای نوری درون آنها قرار دارد و اطراف آن با ژل تروکسین پر شدهاند.
2– Standard Tube همان ویژگی های central Tube را داشته با این تفاوت که دارای عایق مقاومتر مرکزی هستند که از گره خوردن یا خم شدن زیاد جلوگیری می کند.
Indoor & Outdoor این دسته کابلهایی هستند که هم در داخل و هم در خارج ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرند و برخی از ویژگیهای هر دو نوع کابلهای Indoor و Outdoor را دارند. همچنین این کابل ها خصوصیات هر دو نوع کابل Loose Tube و Tight Buffer را نیز دارا می باشند.
این کابل ها نیز دارای اقسام متفاوتی می باشند.
1-Mini Break Out این کابل ها، به منظور Backbone ساختمانی و خارجی (رایزر) و کابل کشی افقی کاربرد دارند.
2- Anti Rodent این کابل ها، به منظور Backbone ساختمانی و خارجی (رایزر) و کابل کشی افقی کاربرد دارند و ضد جونده می باشند.
3-Steel Armourd این کابل ها دارای پوششی فلزی سخت بوده، که موارد مصرف آن در محیط های بیرونی و در شرایط سخت است.