اگر بخواهیم به زبان ساده رک شبکه و اجزای آن را معرفی کنیم؛ باید بگوییم رک محفظه‌ای است که سرور و اجزای مختلف رک شبکه مانند سوئیچ، مودم، روتر، نگهدارنده کابل، چرخ مخصوص و غیره را در خود جای می‌دهد. رک‌های شبکه به دو دسته تقسیم می‌شوند. برخی از آنها دارای بدنه‌ای با در و دیواره هستند و برخی دیگر بدون در و دیواره دیده می‌شوند. اجزای مختلف رک شبکه از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند بطوری که رک شبکه به علت نگهداری از این اجزا بصورت ایمنی و بهینه ساخته شده است یا به زبان ساده‌تر رک شبکه به دلیل حفاظت و افزایش امنیت اجزای مختلف رک شبکه تولید می‌شود.
این سیستم از سرقت و یا دسترسی افراد متفرقه به اجزای مختلف شبکه جلوگیری می‌کند و همینطور سیستم رک با محافظت از اجزای شبکه در برابر تغییرات دما، ضربات فیزیکی و غیره موجع به افزایش طول عمر این اجزا خواهد شد. در این قسمت به اهمیت بالای اجزای رک شبکه اشاره شد. حال در ادامه به معرفی اجزای مختلف رک شبکه می‌پردازیم.
فریم اصلی شبکه (Main frame)
فریم اصلی همان قاب اصلی رک است که با جوش دادن و پیچ دادن آن ستون و صفحات بدنه رک شبکه تولید می‌شود. که یکی از حائز اهمیت‌ترین اجزای مختلف رک شبکه به شمار می‌آید. محافظت از اجزای دیگر شبکه در مقابل ضربات فیزیکی، زلزله، شوک‌ها و غیره کلا بر عهده این جزء می‌باشد.
ریل نصب شبکه داخل رک (Mounting rail) در اجزای مختلف رک شبکه
ریل نصب شبکه داخل رک (Mounting rail) یا (Mount frame) داخل بدنه قرار می‌گیرد که بهتر است با پیچ دادن و یا جوش دادن به خوبی نصب گردد. روی این ریل یا فریم سوراخ‌هایی قرار دارد که سایر تجهیزات و اجزای مختلف رک شبکه به آن متصل می‌شوند.
درب و دیواره رک شبکه (Side panel) در اجزای مختلف رک شبکه
از نظر امنیتی و محافظتی رک شبکه به جزئی به نام درب رک شبکه نیز احتیاج دارد که این مورد نیز به انواع مختلفی از جمله Closed door، Open door دسته‌بندی می‌شود که آنها نیز به دو دسته Double door و Single door تقسیم می‌شوند. درب رک شبکه با نام Closed door دارای قسمت شیشه‌ای است که با نصب آن می‌توانید بدون باز کردن کامل درب داخل رک شبکه را به راحتی مشاهده کنید این نوع از درب‌ها به دلیل نداشتن سوراخ و عدم چرخش هوا داخل رک شبکه نیازمند فن مخصوص هستند تا هوا را تهویه کند.
درب رک شبکه با نام Open door دارای سوراخ‌هایی است که موجع به جابه‌جایی هوای داخل رک شبکه می‌شود و هوای گرم داخل آن باقی نمی‌ماند در این نوع از درب‌ها نیاز چندانی به فن نیست ولی وجود آن نیز بهتر است. کاربرد این نوع درب رک شبکه در دیتاسنترها بیشتر است. درب جلویی و پشتی رک شبکه لزوما از نوع یکسانی نیستند برای مثال امکان دارد یکی از آنها از نوع تک درب (Single door) و دیگری از نوع دو درب (Double door) باشد.
دیواره سمت راست و چپ رک شبکه را ساید پنل (Side panel) نیز می‌نامند که باز هم انواع مختلفی دارند برای مثال برخی از آنها دارای سوراخ‌هایی برای کابل کشی هستند که بهتر است با توجه به نیاز خود این جزء از اجزای مختلف رک شبکه را انتخاب و خریداری کنید.
سقف و کف بیس رک شبکه (Top panel)
سقف رک نیز همانند دیواره‌های رک شبکه دارای دو نوع بسته و سوراخ‌دار است که در نوع بسته باید رک شبکه دارای فن باشد تا جریان هوا برقرار و متعادل شود. در حالت عادی و معمولی رک شبکه نیازی به جزء کف بیس ندارند ولی وجود آن خیلی بهتر است برای مثال کف بیس باعث افزایش مقاومت در برابر زلزله می‌شود.
پایه و چرخ رک شبکه در اجزای مختلف رک شبکه
رک ایستاده معمولا دارای چرخ هستند تا طی کردن مسافت را آسان‌تر سازد. در کنار دارا بودن از چرخ از پایه‌هایی نیز برخوردارند که ثابت نگهداشتن آن و قرار دادن آن روی سطح ناصاف را نیز آسان‌تر سازد. هر چفدر چرخ‌های رک شبکه بزرگتر و مقاوم‌تر باشد تحمل وزن بیشتری خواهد داشت و توانایی طی کردن فاصله بیشتری را نیز خواهد داشت.
قفل رک شبکه در اجزای مختلف رک شبکه
امنیت و قفل رک شبکه از مهم‌ترین اجزای رک شبکه به شمار می‌آیند که بهتر است توجه ویژه‌ای به قفل آن داشته باشید. قفل‌های رک شبکه به سه دسته تقسیم می‌شوند. قفل اثر انگشت، قفل سوییچی و قفل ریتال که هر کدام از آنها از مزیت‌هایی برخوردارند و می‌توان گفت از امینیت نسبتا بالایی برخوردار هستند. تا این قسمت اجزای مختلف خود رک را بررسی کردیم در ادامه به اجزای مختلف رک شبکه که روی آن نصب می‌شود می‌پردازیم.
سینی و طبقه رک شبکه (Tray and Shelf)
سینی و طبقه رک شبکه برای نظم دادن و افزودن طبقه در رک استفاده می‌شود که این جزء نیز انواع مختلفی دارد که باید با توجه به نیازتان آن را خریداری کنید. وزن و اندازه تجهیزاتی که قرار است روی آنها نصب گردد تعیین کننده نوع طبقه است. برای مثال سینی‌ها و طبقاتی وجود دارند که برای تجهیزلت سنگین وزن تولید شده‌اند. همینطور سینی‌ها به دو دسته ثابت و متحرک نیز تقسیم می‌شوند.
نگهدارنده کابل شبکه داخل رک شبکه (Cable manager) در اجزای مختلف رک شبکه
درون رک شبکه از کابل‌های زیادی به کار می‌رود و اگر آنها را به حال خود رها کنید نتیجه‌ای نامطلوب مانند اتصال کابل‌ها، در هم پیچیده شدن آنها و غیره دریافت خواهید کرد. در نتیجه برای جلوگیری از این موارد بهتر است نگهدارنده کابل را که یکی از مهم‌ترین اجزای رک شبکه به شمار می‌آید به کار ببرید. نگهدارنده کابل شبکه بصورت افقی و عمودی موجود است. نگهدارنده کابل شبکه (cable manager) که کیبل منیجر نیز نامیده می‌شود، وظایفی همچون مدیریت، مسیریابی و توزیع کابل‌های شبکه را برعهده دارد. این جزء از اجزای مختلف رک شبکه دارای مدل‌های مختلفی مانند نگهدارنده کابل AMP، HPI، NEXANS و غیره هستند.
پچ پنل رک شبکه (Path Panel)
پچ پنل نیز زیادی کابل‌ها را مدیریت می‌کند و در نتیجه موجع به صرفه‌جویی در فضا خواهد شد. اگر از پچ پنل در کابل کشی استفاده شود خطاها و هزینه نگهداری چند برابر کاهش خواهد یافت.
پاور ماژول داخل رک شبکه (Power Distributed Unit)
در رک شبکه باید به سیستم توزیع برق یا پاور ماژول توجه ویژه‌ای داشته باشید. در رک شبکه باید به دو نکته که پاور ماژول را تشکیل می‌دهد توجه کنید. یکی از نکات این است که بیشتر تجهیزات شبکه دارای چندین کابل هستند و تعدادشان بیش از یک عدد است. نکته دیگری این است که کابل‌ها باید به پریز برق ثابت متصل شوند که نتیجه این دو تشکیل سیستم توزیع برق است. کار کردن آن هم مانند چندراهی برق است که کابل‌ها به ماژول وصل می‌شوند و در نتیجه یک کابل به برق ثابت متصل می‌شود.
باتری بکاپ و UPS رک شبکه
UPS متصل شده به رک شبکه، برق را بدون نواسانات اضافی تامین می‌کنند و نقش باتری بکاپ را نیز دارند. یعنی زمانی که برق قطع شود تا مدت زمان مشخصی مثلا سه ساعت سیستم‌های متصل شده به آن را روشن نگه می‌دارند.
لایت پنل رک شبکه (Light panel)
لایت پنل رک شبکه همان لامپ فلورسنت یا ال ای دی است که داخل رک شبکه نصب شده و دیدن تجهیزات و اجزای مختلف رک شبکه را آسان‌تر می‌سازد و هنگام وجود نور کم با تولید نور بیشتر باعث واضح دیده‌تر شدن اجزای داخل رک شبکه می‌شود و همینطور ظاهری بهتر را در اختیار شما قرار می‌دهد.
فن یا خنک کننده رک شبکه در اجزای مختلف رک شبکه
یکی دیگر از اجزای مختلف رک شبکه، فن یا خنک کننده آن است که دو نوع متفاوت دارد. یکی از آنها یونیت فن و دیگری سینی فن است. یونیت فن یا Fan Housing Units اکثر مواقع روی سقف و دیواره‌ها نصب می‌شوند. هر یونیت برای خنک کردن و خنک نگهداشتن تجهیزات داخل رک می‌تواند دارای 2،4 یا 6 فن باشد. سینی‌های فن رک بر روی سینی‌هایی نصب می‌شوند که داخل رک شبکه قرار بگیرند و قسمت و یا جزء خاصی را بیشتر خنک کنند که شما باید با توجه به نیازتان یکی از آنها را انتخاب کنید.
دماسنج یا سنسور حرارت سنج رک شبکه در اجزای مختلف رک شبکه
یکی از نکات کلیدی در کارایی و نگهداری رک شبکه و سرور، اندازه گیری و کنترل دمای داخل رک شبکه است. بهتر است سنسور حرارت سنج به فن‌ها متصل شود تا در صورت نیاز فن‌ها روشن و خاموش شوند. این نکته از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
پیچ و مهره رک شبکه
برای نصب اجزای مختلف رک شبکه از پیچ و مهره‌های به خصوصی استفاده می‌شود که از نوع گالوانیزه هستند و با گذر زمان ظاهر و شکل خود را حفظ می‌کنند. به یاد داشته باشید که حتما باید از این نوع پیچ و مهره‌ها استفاده کنید و پیچ و مهره‌های معمولی را به کار نبرید.
3 نکته طلایی در نگهداری رک شبکه!
با توجه به اهمیت بالای سرور شبکه و اطلاعات آن بهتر است در محیط‌های اداری و شرکت‌ها با نصب رک شبکه در مکان مشخصی هم از سرور و تجهیزات آن به خوبی نگهداری شود و هم اطلاعات شبکه در امینت باشند. برای بالا نگهداشتن امنیت شبکه و اطلاعات آن بهتر است هنگام نصب رک شبکه به استانداردها و نکات طلایی توجه ویژه‌ای داشته باشید. برای مثال ابتدا بهتر است اجزای مختلف رک شبکه را با توجه به استانداردهای جهانی انتخاب و تهیه کنید تا بعد از گذر مدت زمان کوتاهی شاهد بروز مشکلاتی نباشید.
یکی از نکات کلیدی و طلایی که در نصب و نگهداری رک شبکه حائز اهمیت است. محل نصب و نگهداری رک شبکه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بهتر است سرور را در اتاق شبکه و سرور و یا در مرکز داده و دیتاسنتر نصب و نگهداری کنید. البته این را به یاد داشته باشید که این مکان باید دور از دسترس افراد متفرقه باشد. همانطور که گفته شد هنگام نصب رک شبکه استانداردهایی وجود دارد که رعایت آنها الزامی و حیاتی است. برای مثال ابعاد استاندارد اتاق سرور، ارتفاع سقف اتاق سرور، استاندارد دیواره‌ها، کف کاذب و درب اتاق سرور، امنیت فیزیکی اتاق سرور، استاندارد دما، تجهیزات اطفای حریق و غیره از نکات حیاتی هستند که حتما باید در نظر گرفته شوند.
یکی دیگر از نکات طلایی در نگهداری رک شبکه، توجه به تمیزی و بهداشت آن است. گردوغباری که بر روی سرور و قطعات داخلی رک شبکه می‌نشیند از خطرهایی همچون کاهش عملکرد، تغییر دما و بروز مشکلات سرور برخوردار است. این نکته شاید در نظر بسیاری از افراد حیاتی و مهم نباشد ولی رعایت نکردن آن موجع به بروز اتفاق‌های جبران ناپذیری می‌شود.
یکی دیگر از نکات طلایی در نگهداری از رک شبکه اطمینان داشتن از سیستم‌های بکاپ و پشتیبان گیری است که در احتمال بروز مشکلاتی خیالتان از بابت پشتیبان گیری اطلاعات راحت باشد. و همیشه این را به یاد داشته باشید یکی از مهم ترین اقدامات در نگهداری رک شبکه تغییر دوره‌ای قفل اثرانگشت، ریتال یا سوییچی اس.
آشنایی با رک شبکه، راهی برای بهبود عملکرد آن!
با قاطعیت می‌توان گفت آشنایی و جمع آوری اطلاعات راجع به رک شبکه و اجزای مختلف آن، بهبود عملکرد آن را به دنبال خواهد داشت. برای مثال با آشنایی با اجزای مختلف رک شبکه می‌توانید از بین انواع مختلف آن، نوعی که مناسب و متناسب با نیازتان است را تشخیص و تهیه کنید. برای کنترل محیط سرور می‌توانید از مانیتورینگ نیز استفاده کنید و از اطلاعاتی که برای کنترل وضعیت شبکه در اختیارتان می‌گذارد بهره مند شوید.
سپس با در نظر گرفتن نکات کلیدی در نگهداری رک شبکه از جمله بررسی سیستم‌های امنیتی، بررسی کارایی سیستم، بررسی هاردها و نکاتی طلایی همچون توجه به گردوغبار، تغییر قفل، رعایت استانداردها و غیره می‌توانید نتیجه خوبی دریافت کنید. امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعاتی از وبسایت پرشیا سیستم درباره اجزای رک شبکه و اهمیت رک شبکه دریافت کرده باشید و برایتان مفید بوده باشد.