شبکه خصوصی مجازی یا شبکه vpn که مخفف Virtual Private Network است، برای برقراری ارتباط در میان شعبه‌های شرکت‌ها و سازمان‌ها و یا برای فعالیت از راه دور مورد استفاده افراد بسیار زیادی قرار می‌گیرد. از آنجایی که علم هر روز پیشرفت می‌کند و تمامی شبکه‌ها از جمله شبکه اینترنت، رشد می‌کنند، باعث شده که مرز جغرافیایی بین کسب و کارهای مختلف از میان برداشته شود و کسب و کارها بتوانند رونق یابند. با گسترش بستر اینترنت دیگر نیازی به حضور فیزیکی افراد در شرکت و سازمان‌ها نیست و هر فردی می‌تواند از هر جایی که بخواهد با شبکه داخلی شرکت‌ها و سازمان‌ها ارتباط برقرار کرده و به کارهایش از راه دور هم رسیدگی کند.
با افزایش استفاده کسب و کارها از اینترنت، احتمال بروز خطرات بیشتر می‌شود و باید جلوی بروز این خطرات را گرفت. یک مسئله مهم در استفاده کردن از این بستر اینترنت وجود دارد و آن تامین امنیت لازم است که این مورد با استفاده از تکنولوژی شبکه خصوصی مجازی یا شبکه vpn قابل حل است؛ همانطور که می‌دانید اغلب افراد از وی پی ان برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌کنند که ما در این مقاله به بررسی کامل این تکنولوژی می‌پردازیم؛ پس در ادامه این مقاله از پرشیا سیستم با ما همراه باشید.
شبکه خصوصی مجازی چیست؟
شبکه خصوصی مجازی که مخفف Virtual Private Network می‌باشد، شبکه‌ای است که اطلاعات توسط شبکه‌ای مثل اینترنت، از آن رد و بدل می‌شود و با اهراز هویت، ارتباط اختصاصی باقی می‌ماند.
شبکه vpn برای شما امنیت و آزادی را در شرکت‌ها یا سازمان، موقع کار کردن با اینترنت به ارمغان می‌آورد و باعث راحتی کار شما می‌شود. در این شیوه از انتقال اطلاعات، تمامی ترافیک اطلاعات شما رمزگذاری می‌شوند و این مورد باعث می‌شود که هکرها و کسانی که قصد سواستفاده از اطلاعات شما را دارند، نتوانند به اطلاعات شما دست یابند.
شما با وی پی ان می‌توانید از رایانه شخصی خودتان، توسط پروتکل‌های Tunneling به رایانه شخص دیگری دسترسی پیدا کنید. شبکه vpn ارتباط شما را با شبکه‌های جهانی اینترنت برقرار کرده و شما می‌توانید به شکل گسترده‌ای از این تکنولوژی استفاده کنید.
شبکه خصوصی مجازی برای عموم افراد، مخصوصا کسانی که شرکت‌های بزرگ بین المللی دارند و اطلاعاتشان به شرکت‌های خارجی در سراسر دنیا انتقال می‌یابد، نیاز است و باید از شبکه گسترده ارتباطی استفاده کنند که خصوصی و امن باشد و هیچ هکری نتواند از آن سواستفاده کند. البته برای شرکت‌هایی که از نظر جغرافیایی کوچک هستند هم این شبکه کاربرد دارد ولی برای ارسال اطلاعات در این شرکت‌ها می‌توان از شبکه‌های محلی هم استفاده کرد.
ترافیک اغلب با پروتکل‌های رمزنگاری شبکه مانند SSH یا IPsec جهت محافظت کردن از داده‌های شرکت‌ها و سازمان‌ها و جلوگیری از سواستفاده از اطلاعات هنگام انتقال دیتا، استفاده می‌شود.
باید به این نکته هم اشاره کرد که پیاده سازی شبکه‌های گسترده، به هزینه زیادی نیاز دارد و شبکه‌های اینترانت هم محدود به شرکت یا سازمان هستند و شما می‌توانید برای غلبه بر این مشکل‌ها از یک شبکه VPN استفاده کنید.
چرا اغلب کسب و کارها از شبکه VPN استفاده می کنند؟
حفظ حریم خصوصی و امنیت برای هر سازمانی که اینترنت استفاده می‌کند، ضروری است و هر کسب و کاری باید اقدامات لازم را جهت امنیت بیشتر انجام دهد تا انتقال داده‌ها و اطلاعات در یک شبکه خصوصی انجام شوند و شخص دیگری نتواند به آنها دسترسی داشته باشد که در غیر این صورت هر کسب و کاری می‌تواند آسیب و خسارت‌های جبران ناپذیری ببیند.
با گسترش روزافزون نوآوری، اینترنت به یک ابزار لازم و ضروری تبدیل شد که اغلب کسب و کارها از آن استفاده می‌کنند؛ از همین رو ممکن است هکرها جهت تخریب سازمان و دسترسی پیدا کردن به اطلاعات شما در تلاش باشند و یا حملات سایبری زیادی اتفاق بیوفتد که باعث شود شرکت یا سازمان یا هر کسب و کار دیگری ضررهای زیادی متحمل شود.
شما با فعال کردن شبکه vpn یا شبکه خصوصی مجازی، می‌توانید از شبکه‌های سازمانی خود محافظت کنید. چرا که اگر شما وی پی ان را فعال کنید، تمام داده‌ها و اطلاعاتی که دریافت و ارسال می‌کنید از طریق یک تونل رمزگذاری شده منتقل خواهند شد و در این صورت هیچ کسی نمی‌تواند به اطلاعات دسترسی پیدا کند و یا اطلاعات رمزگذاری شده را رمزگشایی کند.
همچنین علاوه بر موارد فوق، می‌توان گفت که با استفاده از شبکه خصوصی مجازی افراد می‌توانند به شبکه‌های سازمانی دسترسی پیدا کنند و بدون محدودیت در زمان و مکان در هرجایی که بخواهند حتی به صورت دورکاری به کار و فعالیتی مشغول شوند و به اطلاعات مورد نیاز دست یابند که با انجام این کار بهره وری کارمندان هم تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند.
امنیت وی پی ان چگونه است؟
تبادل و انتقال داده‌ها و اطلاعات بر روی بستر اینترنت امنیت زیادی ندارد و هرشخصی می‌تواند از اطلاعات شما با روش‌هایی که وجود دارد، آگاهی پیدا کند. شبکه خصوصی مجازی یا وی پی ان باعث می‌شود هکرها و سواستفاده گران نتوانند به اطلاعات و یا سازمان شما دسترسی و نفوذ کنند و اینگونه کار آنها برای خرابکاری تا حد زیادی سخت می‌شود.
شما با فعال کردن شبکه vpn دیگر نباید نگران افشا شدن اطلاعاتتان باشید، زیرا شبکه‌های وی پی ان برای تامین امنیت لازم اطلاعات سازمان شما از روش‌های متعددی استفاده می‌کند که این روش‌ها به شرح زیر هستند:
- دیوار آتش: فایروال یا دیوار آتش درواقع مجموعه‌ای از سخت افزار و نرم افزار است که باعث می‌شود افراد نتوانند به صورت غیرمجاز به شبکه یا یک سیستم رایانه‌ای دسترسی پیدا کنند و بدین ترتیب امکان دریافت و ارسال کردن داده‌ها و اطلاعات تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
- رمزنگاری: رمزنگاری از پرکاربردترین فناوری‌های دنیا است که مورد استفاده عموم افراد قرار می‌گیرد. در رمزنگاری شما می‌توانید فایل یا پیام‌های مختلفی را با یک رمز محافظت کنید تا فقط افرادی که مدنظر شما هستند بتوانند فایل یا پیام شما را مشاهده کنند.
- آی پی سک: این فناوری از چندین پروتکل تشکیل شده است و جهت محافظت و ایمن سازی بستر اینترنت به وسیله احراز هویت و رمزگذاری هر بسته یا packet در ارتباطات به کار می‌رود.
- کارساز AAA: سرویس دهنده AAA جهت حفظ حریم خصوصی و ایجاد امنیت بیشتر در محیط‌های وی پی ان، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نحوه اتصال به شبکه خصوصی مجازی
شما در ابتدا برای اینکه به یک شبکه خصوصی مجازی از راهی دور و از طریق شبکه عمومی، متصل شوید، باید یک شبکه vpn ایجاد کنید که این اتصال از طریق تونل رمزنگاری شده صورت می‌گیرد. تمامی اطلاعات از تونل رمز رد می‌شوند تا به مقصد موردنظر برسند؛ بنابراین افراد سودجو و هکرها نمی‌توانند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کرده و از آنها سواستفاده کنند.
برای اینکه یک تونل امن به شبکه خصوصی مدنظر خود ایجاد کنید، باید یک نام کاربری و کلمه عبور یا یک Certificate در نرم افزار کلاینت VPN وارد کنید تا سایر افراد و سازمان‌های غیرمجاز نتوانند اطلاعات و فایل‌های شما را مشاهده کنند.
نکته جالبی که وجود دارد این است که راه اندازی و همچنین استفاده کردن از VPN راحت و آسان‌تر از پیدا کردن سرویس دهنده مناسب آن است؛ شما می‌توانید وی پی ان را از هرجایی تهیه کنید ولی در آخر به برنامه client software نیاز خواهید داشت.
شما می‌توانید این اپلیکیشن را در گوشی یا لپ تاپ خود نصب کرده و وارد اکانت خودتان شوید. اتصال به شبکه خصوصی مجازی، تنها با چند کلیک و وارد نمودن اطلاعاتتان برای شما امکان پذیر خواهد بود. اگر این مراحلی که گفته شد را انجام دهید، تمامی داده‌های شما محفوظ می‌مانند و اتصال شما به اینترنت رمزگذاری خواهد شد.
معمولا در همه وی پی ان‌هایی که انتخاب می‌کنید، راه اندازی آنها بدین صورت است که شما باید آی پی خود را از بین کشورهای مختلف در سراسر جهان انتخاب کنید ولی دقت داشته باشید که پیش از اینکه به سرور متصل نشدید، نباید به هیچ عنوان سایت‌های خطرناک را باز کنید؛ امکان دارد برخی اوقات برنامه به شما سرورهای خاصی را براساس سرعت، معرفی کند و شما هم بهتر است به آنها توجه کنید و به آن سرورها هم متصل شوید تا از دست هکرها و لو رفتن اطلاعاتتان در امان بمانید.
کاربردهای شبکه خصوصی مجازی
کاربردهای شبکه vpn بسیار زیاد است که آنها عبارتند از:
- یکی از کاربردهای مهم شبکه خصوصی مجازی، افزایش امنیت است؛ زیرا با فعال کردن این شبکه شما می‌توانید یک تونل با امنیت بالا برای خودتان جهت رد و بدل کردن اطلاعات استفاده کنید یا حتی آنها را رمزنگاری کنید تا کسی بدون اجازه شما قادر به مشاهده اطلاعات شما نباشد.
- کاربرد دیگر شبکه وی پی ان این است که شما می‌توانید به راحتی به وب سایت‌هایی که تحریم یا سانسور شده‌اند، مراجعه کنید.
- شما می‌توانید توسط شبکه خصوصی مجازی داخل شرکت یا سازمان، از راه دور همه چیز را تحت کنترل داشته باشید؛ مثلا می‌توانید دوربین‌های امنیتی سازمان را حتی از خارج از آن بررسی و کنترل کنید.
- کاربرد دیگر شبکه vpn این است که شما از وی پی ان اینترانتی می‌توانید دو یا چندین شبکه خصوصی مجازی را در یک شرکت یا سازمان به هم متصل نمایید و شبکه امنی میان آنها ایجاد کنید.
- وی پی ان اکسترانتی هم مورد استفاده عموم افراد قرار می‌گیرد و برای اتصال دو یا چندین شبکه خصوصی کاربرد دارد ولی به طور معمول از این نوع در سناریوهای B2B جهت ارتباطات تجاری استفاده می‌شود. به زبان ساده با استفاده از شبکه VPN اکسترانتی می‌توان بین دو سازمان که می‌خواهند با یکدیگر به همکاری بپردازند، ارتباطی را برقرار کرد تا از طریق شبکه خصوصی مجازی راحت‌تر بتوانند به داده‌ها و اطلاعات سازمان دسترسی پیدا کنند.
- کاربرد دیگر این شبکه این است که به شما این امکان را می‌دهد که به سرور کشورهای مختلف وصل شده و بتوانید آدرس IP خود را با توجه به آن مکان تغییر دهید. توجه کنید که این تعویض IP باعث می‌شود شما به ابزارهای لازم جهت کسب و کار، دسترسی داشته باشید و به راحتی از استفاده کردن آن لذت ببرید.
نکات مهم در هنگام استفاده از شبکه VPN
چندین نکته وجود دارد که شما باید از آنها اطلاع داشته باشید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن از شبکه vpn استفاده کنید. این نکات به شرح زیر هستند:
ابتدا باید بدانید که برای اینکه یک شبکه خصوصی مجازی ایجاد کنید، پروتکل‌هایی مانند Wireguard، PPTP و L2TP، OpenVPN و IKEv2/IPSec وجود دارند که هریک از این‌ها دارای مزایا و معایبی هستند ولی پروتکل Wireguard نسبت به سایر پروتکل‌ها امن‌تر، سریع‌تر و جدیدتر است و از همین رو خالق لینوکس آن را به صورت پیش فرض روی وی پی ان قرار داده است.
لازم به ذکر است که اتصال به شبکه اینترنت توسط اتصال به شبکه خصوصی مجازی، به دلیل اینکه داده‌ها و اطلاعات رمزنگاری می‌شوند، از حالت عادی کندتر است.
نکته مهم دیگر در رابطه با شبکه وی پی ان این است که امکان دارد اطلاعات یا تاریخچه بازدید وب سایت‌های شما توسط برنامه نویسان یا سازندگان VPN در دسترس و قابل مشاهده باشد؛ از همین رو در هنگام اتصال به شبکه‌های خصوصی که از آن شما نیستند، احتیاط کنید.
با تمام نکات و ویژگی‌هایی که از وی پی ان گفته شد باید به این نکته هم اشاره کرد که در بعضی از کشورها اگر از VPNهایی مانند Hotspot Shield یا 1.1.1.1 برای رد شدن از فیلترینگ دولت و دور زدن تحریم‌ها استفاده کنید، منع قانونی دارد و مجازات می‌شوید. به عنوان مثال در کشور چین فقط می‌توانید از وی پی ان‌هایی استفاده کنید که خود دولت چین آن را تعیین کرده است و در غیر این صورت دچار جرم خواهید شد.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی فناوری شبکه خصوصی مجازی پرداختیم و شما را با کاربردهای آن نیز آشنا کردیم؛ همانطور که گفته شد با استفاده از شبکه VPN می‌توان دربین شعب‌های مختلف سازمان و شرکت، شبکه‌ای با امنیت بالا ایجاد کرد. به طور معمول از VPN برای متصل کردن دو شبکه خصوصی توسط شبکه عمومی مثل اینترنت استفاده می‌شود که در دسترس عموم افراد نیست و به دلیل اینکه از یک تونل رمزنگاری شده اتصال و ارتباط برقرار می‌شود، امنیت شبکه بالا است و سایر کاربران نمی‌توانند از اطلاعات شما هیچ گونه سواستفاده‌ای انجام دهند. امیدواریم مطالب این مقاله مورد پسند شما عزیزان واقع شده باشد.
